Yayın bəlası: Dənizdə boğulma halları niyə artır?
Bu il çimərlik
mövsümü başlayandan dənizdə boğulanların sayı xeyli artıb. Demək olar ki, hər
gün mətbuatda və televiziyalarda, hətta sosial şəbəkələrdə boğulma, batma hadisələri
barədə xəbər izləyirik. Dənizdə və su hövzələrində bədbəxt hadisələrin
daha çox çimmək qadağan olunan, nəzarətsiz hissələrdə baş verməsi insanların öz
həyatlarına qarşı məsuliyyətsizliyini sübut edir. Həmçinin çimmək üçün qadağan olunmuş su hövzələrinə,
qeyri-çimərlik ərazilərə valideynlərinin nəzarəti olmadan üz tutan
azyaşlıların, yeniyetmələrin də sayı artıb.
Məsələ ilə bağlı
Referans.az-a danışan FHN Kiçikhəcmli Gəmilərə Nəzarət və
Sularda Xilasetmə Dövlət Xidmətinin İctimaiyyətlə əlaqələr və təbliğat şöbəsinin
rəisi, polkovnik-leytenant Aqşin
Əlili bildirib ki, boğulma və ölüm halları FHN-nin xilasetmə məntəqələrindən
kifayət qədər uzaqda baş verir:
“Ümumiyyətlə, biz ölümlə nəticələnən suda boğulma hallarının baş verdiyi ərazilərə diqqət yetirsək, görərik ki, bu hadisələr nazirliyin xilasetmə məntəqələrindən kifayət qədər aralı məsafələrdə, nəzarətsiz çimərliklərdə, o cümlədən çimərlik kimi inşası nəzərdə tutulmayan suvarma kanallarında, çaylarda, göllərdə və bu kimi digər təhlükəli ərazilərdə baş verdiyinin şahidi oluruq. Qeyd etdiyim ərazilər mürəkkəb sualtı relyefə, sürətli axına, məhdud görüntüyə və digər təhlükəli xüsusiyyətlərə malik olması bu ərazilərdən istifadənin təhlükəli olduğunu bildirir. Biz bilirik ki, suvarma kanallarında betonlardan istifadə olunur və betonların su ilə təması nəticəsində orada müəyyən bir ot təbəqəsi əmələ gəlir ki, bu da orada sürüşkən bir təbəqənin yaranmasına səbəb olur. Hətta xilasedicilər ora tək düşəndə çıxa bilmir”.
FHN rəsmisi
bildirib ki, nəzarətsiz ərazilərdə, yəni hansı ki, FHN olmayan ərazilərdə suyun
altında anidən axınlar, qəfil dərinliklər olur. Onun sözlərinə görə, vətəndaşlar
dənizdə olduğu zaman 1 metr dərinlik olan yerin bir neçə santimetrliyində dərinlik
anidən 2 metrə çata bilər: “Üzə bilməyən adamlar isə həmin o çökəyə düşəndə oradan çıxa
bilmir və boğulur. Buna görə də vətəndaşlar çimərlik seçərkən diqqətli
olmalıdırlar. Əgər hər hansı bir çimərlikdə xilasedicilər yoxdursa, xilasetmə
texnika və vasitələrinin mövcud deyilsə, bu həmin ərazidən istifadənin təhlükəli
olduğunu bildirir. Xilasetmə işlərində saniyələrin önəmi vacibdir. Yəni
xilasedicilərin boğulan adamın yanına çatmasına qədər görün o adam nə qədər su
uda bilər.
Bundan əlavə
uşaqların çimərlik ərazisində nəzarətsiz buraxılması halları ilə bağlı da
müraciətlər artıb. Valideyinlər bildirir ki, uşaqları itib. Biz də bilmirik ki,
uşaq dənizdə itib, yoxsa çimərlik ərazisində. Valideyinlər bu məsələdə diqqərli
olmalıdırlar- deyə Aqşin Əlili qeyd edib.
Bu barədə
təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Elmar Nurəliyev Referans.az-a açıqlamasında
bildirib ki, çimərliklərdə təhlükəsizlik məsələləri çox ciddi nəzarət olunmalı
mövzulardan biridir:
“Hər il nə qədər insan çimərliklərdə boğularaq həyatlarını itirirlər. Buna görə də bütün dünyada bunla mübarizə aparılır. Yay aylarında havaların istiləşməsi ilə əlaqədar olaraq insanlar sərinləmək üçün çimərliklərə üz tuturlar. Çimərlik deyəndə sadəcə dənizlər ağıla gəlməsin. Bütün sututarları, su anbarları, çaylar, göllər, hovuzlar bunların hamısı suda boğulma hallarına səbəb olan yerlərdir. Çimərliklərə gedərkən diqqətli olmaq lazımdır və fəaliyyətinə icazə verilən çimərlikləri üstün tutmaq lazımdır”.
Ekspert
bildirib ki, hər il dünyada 400 minə yaxın insan çimərlikdə boğularaq həyatını
itirir. Onun sözlərinə görə, bunların 95 faizindən çoxu məhz qeyri-çimərlik ərazilərində
baş verən boğulma hallarıdır: “Bu bir daha onu göstərir ki, qeyri-çimərlik ərazilərinə
getmək insanların həyatı üçün təhlükəlidir. Bundan əlavə əlverişsiz hava şəraitində
çimərliyə getmək də təhlükəlidir. Ümumi dünya üzrə çimərlikdə boğulanların 70
faizdən çoxu məhz əlverişsiz hava şəraitində çimərliyə gedənlərdir”.
Vətəndaşlar bəzən qayaların üzərində çimirlər və ya hər hansı dəmir konstruksiyaların üstünə çıxırlar. Axı bu istirahət deyil. Mütləq xilasedicilərin olduğu çimərliklərə getmək lazımdır. Hər gün kifayət qədər çox insan boğulmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qalarkən xilasedicilər tərəfindən xilas edilir. Bu şərtlərə əməl olunarsa, hər hansısa bir problem yaranmaz – deyə Elmar Nurəliyev qeyd edib.